پذیرش طرح ایران در "سِرن" توانایی ما را در شرایط تحریم ثابت کرد

طرح محققان دانشگاه صنعتی اصفهان برای کمک به اجرای بزرگترین پروژه علمی دنیا که مقرر است توسط مرکز پژوهش‌های هسته‌ای اروپا (CERN) اجرا شود، پذیرفته شده است.

 سرن (CERN) بزرگترین مجموعه آزمایشگاهی دنیا در زمینه فیزیک ذرات بنیادی و فیزیک هسته ای است که سال ۱۹۵۴ میلادی توسط سازمان اروپایی تحقیقات هسته ای ایجاد شد و در این مدت پژوهش های متعددی را به رهبری دانشمندان برتر دنیا از جمله ۶ دارنده جایزه نوبل به سرانجام رسانید.

دانشگاه صنعتی اصفهان بعنوان نخستین دانشگاه ایرانی در سال ۱۳۹۸ به عضویت این مرکز درآمد.

محمد جواد امیدی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: دانشگاه صنعتی اصفهان سال گذشته به عضویت مرکز پژوهش‌های هسته ای اروپا درآمد و باید در پیشرفت یکی از آزمایش های مهم این مرکز مشارکت و همکاری می‌کرد که در یک سال موفق به ارائه طرح پژوهشی در این زمینه با موضوع دستگاه سنجش میزان درخشندگی ناشی از برخورد ذرات با درصد خطای کمتر از یک درصد شد.

وی با بیان اینکه یک تیم متشکل از محققان روسیه و ترکیه نیز از ۲ سال گذشته بر روی این طرح کار می کردند، ادامه داد: تیم دانشگاه صنعتی اصفهان یک سال دیرتر از تیم روسیه و ترکیه آغاز به کار تحقیقاتی در این زمینه کرد اما نتایج حاصل از تحقیق آنها به قدری خوب بود که توسط مرکز سرن به عنوان طرح قابل اجرا انتخاب و پذیرفته شد.

امیدی پذیرش طرح محققان دانشگاه صنعتی اصفهان در مرکز سِرن را موفقیت بسیار بزرگی برای کشورمان دانست و تاکید کرد: این موفقیت‌ها و مطرح شدن نام ایران در یک مرکز بین المللی که تعداد زیادی از کشورها در آن حضور دارند، نشان می‌دهد که فعالیت‌های علمی و پژوهشی کشورمان با وجود تحریم‌های ظالمانه و همه مشکلات متوقف نشده است و نخبگان ما در عرصه بین المللی حرفه های زیادی برای گفتن دارند.

یک عضو هیات علمی دانشکده مهندسی برق وکامپیوتر دانشگاه صنعتی اصفهان نیز درباره این طرح توضیح داد: مرکز پژوهش های هسته ای اروپا (CERN)، طرح محققان دانشکده های مهندسی برق و کامپیوتر و فیزیک این دانشگاه را بعنوان طرح برگزیده و برتر برای ارتقای تجهیزات مربوط به آزمایش موسوم به CMS که بخشی از بزرگترین طرح علمی دنیاست، انتخاب کرد.

اصغر غلامی با بیان اینکه مرکز سرن در صدد اجرای طرح بزرگ علمی آشکارساز ذرات جدید (LHC) است، افزود: برای اجرای این طرح، آزمایش CMS پیش بینی شده است که در آن پروتون‌ها و یون‌های سنگین در مسیر ۲۷ کیلومتری شتاب داده و با سرعت نزدیک به نور به هم برخورد داده می شوند تا در نقطه تلاقی، ذرات جدیدی ایجاد شود.

وی ادامه داد: محققان دانشگاه صنعتی اصفهان موفق به ارائه طرحی برای ساخت دستگاه سنجش میزان درخشندگی ناشی از برخورد ذرات با درصد خطای کمتر از یک درصد جهت ارتقای تجهیزات مربوط به آزمایش CMS و اندازگیری درخشندگی برخورد ذرات در سرعت‌های بالاتر شدند که مورد استقبال و پذیرش سرن قرار گرفت.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه مرکز سرن در حال آماده سازی مقدمات علمی، آزمایشگاهی و تجهیزاتی برای اجرای این آزمایش مهم در سال ۲۰۲۷ میلادی است، تصریح کرد: کشورهای مختلف دنیا در اجرای این طرح مشارکت دارند و طرح پذیرفته دانشگاه صنعتی اصفهان نیز کمک شایانی به پیشبرد بخشی از آن می‌کند.

غلامی درباره اهمیت اجرای آزمایش CMS توضیح داد: این طرح بزرگ علمی با هدف کشف ذرات جدید اجرا می‌شود که از اهمیت ویژه‌ای در پیشرفت علم و فناوری و شناخت بشر از هستی برخوردارست.

وی با اشاره به اینکه در این آزمایش بر اثر برخورد ذرات بنیادی، انفجار نوری اتفاق می‌افتد که برای سنجش دقیق میزان درخشندگی آن نیاز به دستگاه با دقت بسیار بالا و خطای کمتر از یک درصد دارد، خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت این موضوع ۲ گروه شامل یک تیم مشترک از محققان روسیه و ترکیه و یک گروه متشکل از محققان دانشگاه صنعتی اصفهان به ارائه طرح برای آن پرداختند که سرانجام طرح ایران مورد پذیرش و تایید مرکز سرن قرار گرفت. 

دانشگاه صنعتی اصفهان سال گذشته به‌عنوان نخستین دانشگاه ایرانی به عضویت مرکز پژوهش‌های هسته‌ای اروپا (CERN) پذیرفته شد؛ در مرکز سرن که مهمترین هدف آن کشف رازهای مبداء جهان است بیش از سه هزار فیزیکدان و مهندس در زمینه های مختلف نظری و آزمایشگاهی مشغول کار هستند و بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ دانشمند از ۵۰۰ دانشگاه از ۸۰کشور به صورت بازدیدهای کوتاه مدت حضور می‌یابند.

بزرگترین برنامه سِرن علاوه بر تحقیقات گوناگون در زمینه فیزیک هسته‌ای و ذرات بنیادی، اجرای پروژه بزرگ LHC (برخورد دهنده بزرگ هادرونی) به عنوان بزرگترین طرح علمی جهان است که یک شتاب دهنده ذرات با انرژی و پیچیدگی بی نظیر و بی سابقه است و نتیجه آن همکاری و مشارکت جهانی برای آشکارسازی بخش جدید پنهانی از حقیقت خواهد بود.
پژوهشگاه دانش های بنیادی (IPM) کشورمان نیز در سال ۲۰۰۱ میلادی به عضویت این مرکز درآمد و با ساخت قسمت مکانیکی از آزمایش (CMS – Compact Muon Solenoid) در این طر بزرگ جهانی همکاری کرد.

دانشگاه صنعتی اصفهان حدود ۱۰ هزار دانشجو و ۵۰۰ عضو هیات علمی دارد و به عنوان یکی از دانشگاه های برتر کشور مطرح است.