زنگ خطر کم‌تحرکی جامعه دانشگاهی به صدا درآمد

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا، حمیدرضا مقصودی، رییس اداره نظارت و ارزشیابی اداره کل تربیت بدنی سازمان امور دانشجویان در مقاله ای که یک نسخه از آن در اختیار ایرنا قرار گرفت، به بررسی نقش فعالیت بدنی و ورزش در ایام شیوع کووید-۱۹ در اعضای هیات علمی دانشگاه ها پرداخته است.

در بخش هایی از این مقاله آمده است: منابع انسانی متخصص، با ارزش ترین سرمایه و بزرگترین دارایی هر سازمان محسوب می شوند؛ از طرفی توجه به نظام سلامت افراد جامعه موجب ارتقای رفاه اجتماعی، تسریع رشد و توسعه کشور خواهد بود.

این مقاله می افزاید: مرور تحقیقات صورت گرفته در خصوص شیوع چاقی و سلامت عمومی اعضای هیأت علمی نشان داد ۶.۵ درصد آنها دارای اضافه وزن و چاقی و پنج درصد دارای شاخص ترکیب بدنی نرمال هستند. میزان مدت فعالیت افراد در هفته ۴۶ ساعت و میانگین مدت زمان صرف شده در حالت نشسته هشت و نیم ساعت بود. نتایج حاکی از آن است که تنها ۱۱ درصد اعضای هیأت علمی فعالیت بدنی سنگین، ۲۰.۵ درصد سبک و تنها ۶۸.۵ درصد فعالیت متوسط داشتند.

مقصودی در ادامه این مقاله با اشاره به اثرات بی تحرکی، یادآور شده است: بر اساس نتایج تحقیق، بی تحرکی جسمانی در حدود ۲۱ تا ۲۵ درصد عامل سرطان پستان و روده بزرگ، ۲۷ درصد عامل دیابت و حدود ۳۰ درصد عامل بیماری ایسکمیک قلب است.

این مقاله که به کم تحرکی جامعه دانشگاهی می پردازد، تاکید می کند: جامعه دانشگاهی (اعضای هیات علمی، کارکنان و دانشجویان) به عنوان پیشگامان عرصه علم و دانش از این قاعده مستثنی نبوده اند. بر اساس یافته ها، ۶۲ درصد کارکنان ورزش نکرده و حدود ۸۰ درصد کارکنان از امکانات ورزشی دانشگاه استفاده نمی کنند حتی امکانات ورزشی دانشگاه را ناکافی می دانند.

در ادامه این مقاله آمده است: کارکنان و اعضای هیأت علمی دانشگاه ها دارای کمبودها و موانعی برای فعالیت فوق برنامه ورزشی و اوقات فراغت هستند. بر اساس نظرسنجی های صورت گرفته در این خصوص، عواملی مانند مشکلات مدیریتی، کمبود منابع و فضاهای ورزشی، ساختار شهری نامناسب و آلودگی هوا از مهمترین موانع کم تحرکی و انجام فعالیت بدنی در بین اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه ها اعلام شده است.

نویسنده این مقاله با اشاره به عوامل بی تحرکی در این مقاله خاطرنشان می سازد: از عوامل بی تحرکی در جوامع دانشگاهی می توان به استفاده از اینترنت برای انجام برخی از امور زندگی، انجام کارهای شخصی و شغلی در یک حالت منفعل (پشت میز) همچنین پر کردن اوقات فراغت با فعالیت هایی مانند تماشای تلویزیون، بازی های رایانه ای و استفاده نکردن از دوچرخه اشاره کرد.

مقصودی راه حل این مسأله را تغییر سبک زندگی، انجام فعالیت بدنی منظم با شدت متوسط مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و غیره اعلام کرد.

بخش دیگر این مقاله به التزام اعضای هیأت علمی نسبت به فعالیت های بدنی در پاندمی کرونا می پردازد: با توجه به شیوع و پاندمی ویروس کووید-۱۹، التزام همه اعضای هیأت علمی در رعایت پروتکل های بهداشتی حین تدریس واحدهای درسی به صورت مجازی صورت می پذیرد که نقش و اهمیت فعالیت بدنی در این برهه از زمان ۲ چندان است؛ فعالیت بدنی در تقویت سیستم ایمنی برای مبارزه با بیماری ویروس واگیردار نظیر کرونا و سایر بیمارهای واگیر نقش دارد؛ همچنین انجام فعالیت بدنی موجب کاهش عوامل بیماری های غیرواگیر نیز خواهد شد. تعطیلی دانشگاه ها، عدم فعالیت خارج از منزل، قرنطینه شدن خانگی کارکنان و استادان، مجازی شدن تدریس در زمان شیوع بیماری عفونی و مسری کووید-۱۹ می تواند بر سلامت جسمی و روانی تاثیرگذار باشد.

این مقاله تاکید می کند که در زمان قرنطینه خانگی فعالیت فیزیکی اعضای هیأت علمی کاهش می یابد و از رژیم غذایی مناسبی پیروی نمی شود که این عوامل موجب اضافه وزن و چاقی آنها می شود. از طرفی کمبود فضای مناسب در خانه می تواند محرک های استرس زا مانند ترس مبتلا شدن به کووید-۱۹، افکار ناخوشایند، کسالت و اثرات ماندگار بر الگوی خواب به وجود آورد و کمبود ارتباط با همکاران، دوستان و دانشجویان می تواند بر سلامت روان آن ها تاثیر داشته باشد.

 

مقاله رییس اداره نظارت و ارزشیابی اداره کل تربیت بدنی سازمان امور دانشجویان خاطرنشان می سازد: با توجه به آیین نامه و دستورالعمل ها در خصوص ورزش کارکنان دانشگاه ها، اما نیازمند حمایت هر چه بهتر از سوی روسای دانشگاه ها هستیم که ورزش را به عنوان عنصری مهم در فعالیت روزانه کارکنان در نظر بگیرند و به موضوع نشاط، شادابی و سلامت جسمانی کارکنان توجه ویژه‌ای داشته باشند.